Чытаем у «Разважаннях пра веру» ксяндза Тадэвуша Дайчэра:«Паспрабуй зірнуць на сябе і на тое, што адбываецца вакол цябе, з меншай сур’ёзнасцю і з большаю верай. Тады ты ўбачыш, як часта твае сур’ёзныя перажыванні заслугоўваюць адно ўсмешкі і паблажлівасці. Паспрабуй усміхнуцца сам сабе і над сабой. Паспрабуй наследаваць Бога, які мусіць мець незвычайнае пачуццё гумару. Хоць бы і таму, што гэта менавіта цябе Ён выбраў сваім супрацоўнікам у сваёй вялікай справе. Ці ж гэта не сведчыць пра Яго вялікае пачуццё гумару?».
Узброіўшыся такімі значнымі аргументамі, мы і адважыліся адкрыць новую старонку ў нашым часопісе – «Кожны жарт увагі варт». І пачынаем мы яе малітваю вялікага, мужнага і мудрага святога, апекуна гумару і гумарыстаў Томаса Мора:
| Пажадай мне даць душу, якой была б чужая нудота, якая б не ведала перашэптаў, уздыхаў і нараканняў, і не дазваляй мне зашмат клапаціцца вакол чагосьці нібыта вялікага, называнага маім «я». Пане, пашлі мне пачуццё гумару, дай ласку разумення жартаў, каб я спазнаў у жыцці трохі шчасця і мог адарыць ім іншых. Амэн. |
І хто яго толькі прыдумаў, гэты шапаткі цэлафан? Пэўна, той вынаходнік альбо сам любіць пашаптацца, альбо ягоная жонка мела гэткі грашок. Не, што ён увогуле яго прыдумаў, то і няхай сабе, і дзякуй яму, бо як ні круці, а калі маеш у кішэні цэлафанавы пакет, то пры выпадку і грыбок у яго ўкінеш, і ягадку якую сарвеш, а то й смятаны наліеш, калі ўжо вельмі прыспічыць. А мая суседка Гэлька дык тая віно, ну, чарніла, як яны яго называюць, «Водар мяты» ці «Вечаровыя зоркі» з крамы ў цэлафанавых пакетах носіць. Каб, значыцца, з посудам менш клопату мець. Адно што піць, кажа, з пакета не надта зручна, асабліва, калі ўжо не першы заход.
А паглядзіце на мужчын, што ідуць з піўбара: рэдка каторы з іх паражняком дахаты заявіцца, хіба што толькі той, што ўжо ўсе грошыкі распусціў.
Дык во я і кажу: добрая гэта рэч – цэлафан. Але ж каб ён гэтак не шалясцеў, бо наш ксёндз надта не любіць ягонага шолаху. Як прыпозніцца каторая парафіянка на Імшу з цэлафанавым пакетам, а потым доўга прыладжвае яго каля сваіх ног – каб жа не кульнуўся, бо з яго ж як з таго рога, з якога ўсяго многа, могуць павысыпацца на падлогу кулькі ды кулёчкі, ксёндз тады бровы нахмурыць, выразна так зірне ў бок тае кабеты – і раз, і другі, і трэці. А ёй што, ёй жа свае рэчы да парадку трэба давесці – вось і тузаецца, небарака, з тым пакетам, спатнелая ўся-я-я... А ён, брыдота, шашчыць!
Я дык ужо воддаль ад алтара пачала садзіцца ў касцёле, каб, значыцца, залішне на вочы ксяндзу не трапляцца. А адна наша парафіянка, пані Альбіна, тая тэж вельмі не любіць цэлафану. Як толькі хто зашалясціць ім, яна павернецца ў той бок, бровы да пераносся звядзе і дакорліва так пазірае з-пад свайго капялюшыка. А што ты пазіраеш, падумаўшы? Што ты пазіраеш? Не я ж прыдумала гэты цэлафан!
Аднойчы пані Альбіна кажа мне: «Навошта вы ў касцёл ходзіце з пакетамі? З-за іх жа нічога не чуваць». Амерыку яна мне, бач, адкрыла! А то я без яе і не ведала, што не чуваць! Асабліва, калі не адна я з пакетам прыйду, а нас, такіх гаспадарлівых, шмат набярэцца. Дзе ж там што тады пачуеш? Але не мы яго прыдумалі цэлафан – вось! І нечага нам ягоны шолах на вочы выкідваць!
А што пані Альбіна з адным радзікюлем у касцёл ходзіць, ну, дык яна пані з сябе такую корчыць. А можа ёй у крамы ды на базар не трэба штодня лётаць? Аднойчы, чую, кажа кабетам: «У касцёл трэба хадзіць спецыяльна, а не забягацца ў яго па дарозе». Яшчэ адну Амерыку адкрыла! Пэўна ж, што спецыяльна! Я і выходжу знарок на гадзінку, а то і больш раней, каб, значыцца, пры выпадку яшчэ паспець штосьці дзесьці камусьці для кагосьці і чагосьці прыхапіць. Ну а калі пашанцуе на тое штосьці для чагосьці і кагосьці, тады, зразумелая рэч, і прыпознішся, здараецца, у касцёл, а потым, зразумелая рэч, і пачынаюцца праблемы з цэлафанам. Ксёндз моліцца, а цэлафан я-я-як зашаргоча, а ён, бедны, ажно прымоўкне ды цярпліва перачэквае, пакуль каторая пабожная кабета прыладзіць нарэшце сваю торбу ды аціхне.
А калі ў касцёле свенцяць штосьці – ці то на Агату, ці на Блажэя, ці на Грамніцы, Прачыстую – ну тады ўжо сапраўдны віхор узнімаецца ды так доўга трывае – то ў адным, то ў другім баку: шу-шу-шу, шу-шу-шу... Ксёндз ажно прытоміцца стаяць з узнятымі рукамі ды чакаць, пакуль народ суцішыцца. Толькі, здаецца, ужо трохі аціхне, ксёндз рот адкрые маліцца, а тут камусьці яшчэ прыспічыць штосьці паправіць у сваім пакеце. А ягоная суседка таксама агледзіцца, што ці хлеб не бачны аказаўся з пакета, ці соль далёка зашылася, ці яшчэ што там кудысьці закацілася – і пайшло-паехала па новай: шу-шу-шу з аднаго боку, шу-шу-шу з другога, з трэцяга... У ксяндза ажно пот на лобе выступіць. Шкада мне яго тады зробіцца, і такая я злосная тады на вынаходніка гэтага цэлафану – не расказаць вам! І хто яго толькі прыдумаў на нашыя галовы? І сама праз яго не памолішся ў касцёле, і іншым перашкаджаеш, і толкам не пачуеш, што кажуць пры алтары. Гора нам ды й толькі, скажу я вам, людцы, з гэтым шапаткім, надакучлівым цэлафанам.