 |
|
МАЛІТВА ВЯРТАННЯ
На неба гляджу з-пад рукі.
Спявае яно ці галосіць?
Там выраю два радкі
Рыфмуе самотная восень.
Паэма мая ў два радкі
Двухкрыла ляціць за аблокі.
Дзе стрэліся два вякі,
Ты ў шлях адлятаеш далёкі.
О, як іх трывожна звяло –
Нязвыкла ажно чалавеку –
Мінулага веку крыло
З крылом ужо новага веку.
Раздзелены шлях надвая
І блізкім крылом, і далёкім.
Вяртайся, паэма мая,
Пад кроны ў мае Налібокі.
Да рэчкі сваёй,
Ручая,
З якімі адзін я застаўся.
Пра гэта й малітва мая:
– Вяртайся,
Вяртайся,
Вяртайся!..
|
|
* * *
Цётка Альбіна,
 на ваш хутарок
Ценямі воўчымі
ціснецца змрок.
Думна маўчыць
рыжаваты каштан,
Дожджык танцуе
на вялых кустах.
Дзе той куфэрак,
куды ён прапаў,
Можа, сам час яго
дзесь закапаў.
З медзі акоўка,
востраны кант.
Сам ён глядзеўся,
як той фаліянт.
Пахлі старонкі
газоўкай старой.
Пахла запеччу
і глінай сырой,
Але не пахла зусім
забыццём.
Ды закруціла
вірамі жыццё.
Так закруціла,
хоць крыкма крычы,
Воўчыя зграі
нясліся з начы.
Зграі завей
выядалі акно.
Што за акном тым,
дасюль не відно.
Можа, сама ты
з ружанцам трывог,
Можа, чужы нехта
ў ложак прылёг?
Як запацела
часу акно,
Твар твой навечна
схавала яно.
Цётка Альбіна...
Суцішваю крок.
Дзе ж вы?
І дзе ж ваш святы хутарок?
Ціха запальвае свечкі
каштан.
Дожджык сцякае па рыжых лістах...
|
|
ЖЫРАНДОЛЬ
Высвеці дзень мой нанова,
Так, каб не згас ён ніколі.
Як ты гарыш прамянёва
У вечаровым касцёле.
Вечнасць, сама нават бачыць –
Хто яна ўрэшце такая? –
Гэта святлом гарачым
Сэрца паэта палае.
Як я хачу сваю долю
З яснымі бачыць вачыма.
Цёпла ў гняздзе жырандолі
Жаваранкам Багрыма.
Як яны выпырхнуць потым
І паляцяць над Шчарай
Столькі ж у кожным пяшчоты,
Столькі пад крыламі жару!
Светла і ў час найдрымотны.
Значыць, не знікну нідзе я,
Нават як птушкай самотнай
Выпырхне з рук надзея.
Выкаваць можна, што хочаш,
Выкаваць цяжка долю.
Свецяцца ясныя вочы
Свечкамі жырандолі.
Ціхай малітвай да Бога
Пэўна, ты будзеш пачуты.
І каваля самога
Можна скаваць у путы.
Але нідзе і ніколі
Не змоўкне малітва тая.
Зноўку з гнязда жырандолі
Жаваранак узлятае.
|
|
* * *
Паўстала здань самотная ў акне,
І знікла ўсё.
Плылі кудысь аблокі.
Ксёндз Тарасевіч,
што хрысціў мяне,
Прымроіўся у вобразе далёкім.
Вярнуў хрышчонай маці прыпамін
Далёкую ваенную суботу:
Дарога, што звужаецца, як клін,
Дзве ніці лёсу цягне за сабою.
Калі парвецца тонкая адна,
Дай Божа за другую мне ўхапіцца.
У час, калі далёка дзесь вясна,
Ну, трэба ж мне зімова нарадзіцца.
О, як рыпяць балюча палазы!
Як рэжуць гурбы палазамі сані!
Нібыта два халодныя лязы
З вачэй слязу ці іскру выкрасаюць.
І як далёка ўсё ж сягае зрок.
Хоць немаўля,
А ўжо глядзець умее.
Качуся я,
нібыта снегірок,
Спавіты і захутаны ў завею.
Сцюдзёная марозная зара.
Здаецца, снег палае і дыміцца.
У час такі, што трэба паміраць,
Ну, трэба ж мне зімова нарадзіцца.
Паліце ў печы,
Не шкадуйце дроў!
Няхай гасцей пушчанскі дом склікае.
Прыходзьце з пушчы,
З самых гушчароў!
Вайна хай за парогам пачакае!
|
|
ЛЕТА
У свірне гэтым ластаўка свіргоча,
Пакуль у ім яшчэ начуе змрок.
У ліпеня ад мёду ліпнуць вочы,
У ліпеня такі мядовы зрок.
Яму ўжо сонца выпаліла бровы,
Ён коласам прыгнуўся да зямлі.
Зноў сну не будзе ў сне гаспадаровым,
Не будуць спаць і свірны, і палі.
Не змрок, а сонца заліе засекі.
Шырока, лета, дзверы расчыняй!
Не ў ручайкі,
а ў залатыя рэкі
Даспелая плыве далечыня.
Зліваюцца бары з далечынёю.
Усё трымціць, як мройлівасці ўзвар.
Я прыкрываю сонца даланёю,
Каб лепш разгледзець дня стамлёны твар.
|
|
* * *
Аддавалі мне продкі
Не на дзень, а навекі,
Лёгкаходныя лодкі,
Лодкаходныя рэкі.
І наказвалі строга,
Каб не быў я зацятым,
Каб бярог сваю стронгу,
Як страху сваёй хаты.
Каб з бароў,
з Налібокаў,
Не ўцякаў без аглядкі.
Каб глядзеў я далёка,
Аж у вочы нашчадка.
Што давалі навекі,
Страціў я гэтак лёгка:
Хутка высахлі рэкі
І рассохліся лодкі.
І стаю я самотны,
Як забытая хата.
Плачуць ліўнямі вокны:
– Сам ты, брат, вінаваты...
|
|
ДВОЕ
Згадай, было гэта калі,
У час які,
У дзень каторы:
Мы, як два воблакі, плылі,
Не адчуваючы прасторы.
Плыла з тваёй мая душа.
Так светла не было ніколі.
Ужо канчалася Імша
У рубяжэвіцкім касцёле.
І вострых вежаў два крыжы
У дзве рукі мой свет жагналі.
На вострым часу рубяжы
Дзве весткі нас з табой дагналі.
Яны ляцелі напрасткі,
Каля Ячонкі і Засулля.
Яны ў два розныя бакі
За дзве рукі мяне цягнулі.
Адна – што цяжкі выбар мой,
Што трэба зноў назад вярнуцца,
Другая звабаю самой
Маліла шчасцю прыўсміхнуцца.
Адно я ліха выбраў з двух,
Хоць і з другім не размінуўся.
За лес садзіўся сонца круг,
І круг трывог за мной замкнуўся.
І колькі раз яшчэ праз сон
Мне тая, першая, крычала.
Ляцела рэхам наўздагон,
Зрывала голас у адчаі.
Плылі аблокі ўслед за мной
І боль мой даўні варушылі.
Цыганкі з Дражні колькі ёй
Пра лёс мой страшны варажылі.
Усё мінулася даўно
Хоць часта ў памяці ўсплывае.
І не пачнеш усё наноў.
Так не бывае.
|
|
|
