КАРАЛЕВА БОЛЮ І ВЕРША

Прыкладна год таму Ніна Мацяш напісала мне на віншавальнай паштоўцы: «Дарагая Ірыначка! Не бачымся, не перамаўляемся, аднак помнімся: і няхай жа добры Бог пасылае табе…» Пад кароткім тэкстам подпіс: «Гарнуся. Ніна». У нас і сапраўды былі з ёю такія адносіны, што сустракаліся адно на пісьменніцкіх сходах ды з’ездах, а калі ўлічыць, што апошнім часам яны сталі рэдкасцю, то вось так і выходзіла — «не бачымся». Зрэдзьчас перамаўляліся па тэлефоне, ды, як цяпер абвострана-незваротна разумею, замала. Зрэдку ліставаліся, усё больш з нагоды святаў і абавязкова тады, калі ці то ў яе, ці ў мяне была чарговая публікацыя альбо выходзіла якая кніжка. Тады ўжо абавязкова адгукаліся адна да адной спачатку пасланай па пошце кнігай, а потым у адказ атрымлівалі падзяку ды водгук, дзяліліся тым, што выклікала ў душы прачытанае. Зноў жа: не так шмат апошнім часам было літаратурных публікацый ды выходзіла кніг, каб такое прыязна-літаратурнае сяброўства было трывалым.

Магчыма, прычына была ўва мне, бо я неяк напачатку задоўга проста не адважвалася падысці да яе на тых жа пісьменніцкіх сходах-з’ездах, а потым, ужо асабіста пазнаёміўшыся і адчуўшы з яе боку прыязнасць, усё адно чамусьці не спяшалася без нейкай асаблівай нагоды напісаць альбо падняць слухаўку тэлефона ды пазваніць у Белаазёрск.

Ніна доўга, магчыма, занадта доўга, заставалася для мяне Каралевай паэзіі, а з каралевамі вось так па-простаму зазвычай не атрымліваюцца блізкія стасункі. На тое яны й каралевы… І трон яе, як на маё ўспрыняцце, быў вельмі высокі, ганаровы і балюча-трывалы. Трон яе болю, цярпенняў — Нінін інвалідны вазок. На ім яна так годна ўзвышалася ў маім успрыняцці над усімі намі, часта мітуслівымі, гаманкімі, узбуджанымі ад тых сустрэчаў-размоваў. Я яе заўсёды ўспрымала ўсур’ёз, ні разу мы не размаўлялі з ёй так сабе, аб тым-сім. Нават і не ўяўляю, што гэта было магчыма. Яна і пасля асабістага знаёмства засталася для мяне Каралевай, наша Ніна Мацяш.

Таму і склаўся неяк раптам, зусім нечакана для мяне самой той вершык, які я, дзякуй Богу, паспела запісаць яшчэ тады, калі Ніна крок за крокам, дзень па дні, ноч па начы годна й прыгожа несла свой нялёгкі крыж паэткі і чалавека. Яна адгукнулася на яго ў лісце: «Дзякуй за кранальны ўспамін пра кветкі на маіх каленях». А вершык такі маленькі і вельмі просты:

 

Успамін З усіх нашых сходаў пісьменніцкіх засталіся трывала ў памяці кветкі на прыполе Ніны Мацяш.

Цяпер, магчыма, я напісала б: «Каралевы паэзіі Ніны Мацяш». Але тады я яшчэ не думала пра тое, што ў маім успрыняцці Ніна Мацяш была, ёсць і застанецца Каралевай. Паэзіі, літаратуры, годнасці і прыгажосці.

 
Гл. таксама:
:: У ВЯНОК НІНЕ МАЦЯШ ::