СЬЛЕДАМ ЗА ХРЫСТОМ

1. Хто, сыне, імкнецца ўцячы ад паслухмянасьці, той сам праганяе ласку, а той, хто шукае карысьці асабістае, — той губляе карысьць супольную.

Хто неахвотна і недабравольна падпарадкоўваецца старшым сваім — той паказвае, што цела ягонае ня ведае яшчэ дасканальнае паслухмянасьці, што яно часта яшчэ бунтуецца і працівіцца.

Дык вучыся хуткай паслухмянасьці загадам старшых, калі хочаш перамагчы цела сваё.

Бо лягчэй перамагчы вонкавага ворага, калі чалавек унутрана сам з сабою ў згодзе.

Няма горшага і страшнейшага ворага для душы тваей, як ты сам, калі дух нязгодны з целам.

Калі хочаш перамагчы цела і кроў сваю, абавязкава трэба пагарджаць сабою.

Таму што маеш яшчэ грэшную любоў да сябе самога — палохаешся зрачыся сябе ды падпарадкавацца волі чужой.

2. Але што ж тут вялікае, што ты, пыл і нічогасьць, дзеля Бога спакараешся загадам чалавека, калі Я Усёмагутны і Найвышэйшы, які ўсё з нічога стварыў, паслухмяна спакарыўся чалавеку дзеля цябе.

Самым маленькім і пакорным зрабіўся Я, каб пакораю Маёю перамог ты пыху сваю.

Вучыся паслухмянасьці — ты, пылінка, вучыся спакарацца — ты, зямля і гліна, вучыся схіляцца ўсім пад ногі.

Вучыся ламаць свае хаценьні ды быць гатовым да ўлегласьці.

3. Вазьміся за барацьбу з сабою ды ня стрывай, каб была ў табе пыха, будзь такім маленькім пакорным, каб кожны па табе як бы хадзіць мог і таптаць, як вулічнае балота.

І на што ж ты маеш наракаць, пусты чалавеча?

І што ж ты, нягодны грэшнік, патрапіш адказаць тым, што будуць ганіць, ты, што столькі раз Бога загнявіў, ды столькі раз на пекла заслужыў?

Аднак прапусьціла табе вока Маё, бо цэнная душа твая перада Мною, каб спазнаў ты любоў Маю, ды каб быў заўсёды падзячны за дабрадзейнасьць Маю.

Каб заўсёды быў ты ў сапраўднай пакорнасьці ды цярпліва зносіў усялякую пагарду.

1. Загрымелі нада мною суды Твае, о Пане, задрыжэлі з перапуду ды спалоху ўсе косьці мае, аж самлела душа мая вельмі.

Стаю астаўбянелы і бачу, што неба нячыстае перад воблікам Тваім (Ёў 15, 15).

Калі і ў анёлаў знайшоў Ты благоцьце (Ёў 4, 18) ды не дараваў ім, што ж будзе са мною?

Калі зоркі паспадалі з неба (Ап 8, 10), дык я ж, пылок зямны, чаго буду спадзявацца?

Тыя, чыны якіх маніліся быць сапраўды добрымі, упалі найніжэй, а тыя, што елі хлеб анёлаў, — прагавіта пасьля гналіся за страваю жывёлы.

2. Дык няма ніякае сьвятасьці, калі прымеш Ты, о Пане, руку Сваю.

Нічога ня здоляе ніякая мудрасьць, калі пакінеш кіраваць ёю.

Нічога ня зробіць ніякая дужасьць, калі яе ня будзеш падтрымліваць.

Няма бясьпекі для чыстасьці, калі яе ня сьцеражэш.

Нічога ня здоляе і нагляд за сабою, калі Твой сьвяты нагляд не спаможа нас.

Калі нас самых пакідаеш, упадаем і гінем, калі глянеш на нас — паўстаём і жывём.

Нядужыя мы самыя праз сябе — дзякуючы Табе магутнеем і стынем, а Ты нас падаграваеш.

3. О, з якою пакораю ды пагардаю трэба мне думаць аб сабе, як на нішто — глядзець трэба на ўсё, што толькі добрым маніцца быць ува мне!

О, як глыбака мне трэба ўніжацца перад таёмнасьцямі судоў тваіх, о Пане, прад каторымі я нішто і толькі нішто.

О велічыня бязмерная, о мора бязбрэжнае, дзе калі сябе шукаю, зноў бачу, што нішто я!

Дык дзе ж схаваецца пустая слава? На чым абапрэцца пэўнасьць у цноту сваю?

Усю марную хвальбу маю праглынула глыбіня суду Твайго нада мною.

4. Чым жа ёсьць усякае цела перад воблікам Тваім?

Ці ж гліна пачне ганарыцца перад тым, хто яе лепіць? (Іс 29, 16).

Якім чынам хваліць сябе можа той, сэрца чыё сапраўды падпарадкавана Богу?

Увесь сьвет ня зробіць пышным таго, каго спакарыла сабе праўда, ані зварухнецца хвальбою сьвету ўсяго той, хто ўсю надзею ў Богу бачыць.

Бо ж і тыя, што хваляць, — усе яны нішто; прападуць яны, як гук іхняга слова: А праўда Бога будзе трываць на векі (Пс 116, 2).

1. Так гавары ў кожнай справе: Пане, калі Табе гэта да ўспадобы, няхай будзе так.

Пане, калі гэта на хвалу Табе, няхай будзе гэта ў імя Тваё.

Пане, калі бачыш патрэбнасьць мне ў гэтым або карыснасьць — дык дай жа карыстацца на хвалу Табе.

Калі аднак будзеш бачыць, што шкоднае гэта для мяне або мала вартае дзеля збаўленьня душы — забяры тады ад мяне такое жаданьне.

Бо ж ня ўсякае жаданьне ад Духа Сьвятога, хоць яно здаецца чалавеку і добрым і праўдзівым.

Цяжка папраўдзе рассудзіць, ці добры дух, ці благі — нагартвае на цябе жаданьне тае або іншае рэчы, ці мо’ ўласны твой дух да таго цябе падганяе.

Шмат такіх, што абмануліся ўрэшце, калі спачатку думалі, што ахінуў іх добры дух.

2. І дзеля таго, калі хочам нечага, дык заўсёды з баязьню Бога і пакораю ў сэрцы трэба нам хацець і прасіць, і таму трэба вырачыся зусім сябе, аддаць усё Мне ды казаць: О Пане,Ты ведаеш, што лепш, дык няхай будзе так ці інакш паводле волі Тваёй.

Дай, што хочаш і колькі хочаш і калі хочаш.

Зрабі са мною, што ведаеш і што найбольш Табе да ўспадобы і чаго вымагае вялікшая слава Твая.

Пастаў мяне, дзе хочаш, і цалкам рабі паводле волі Свае.

Я ў руках Тваіх — нахіляй мяне і паварочвай на ўсе бакі.

Вось я слуга Твой — гатовы на ўсё, бо не для сябе, а для Цябе жыць хачу — о, каб толькі годна і дасканальна!

3. Дай мне, найласкавейшы Езу, ласку сваю, каб са мною была, са мною працавала (Мдр 9, 10) і са мною датрывала аж да канчатку.

Дай мне, каб я заўсёды хацеў і да таго імкнуўся, што Табе мілей і больш да ўспадобы.

Воля Твая няхай будзе маёю воляю, мая ж няхай заўсёды ідзе за Тваёю ды датасоўваецца да яе чым найлепш.

Няхай мне будзе аднолькава з Табою хацець і не хацець: каб ня мог я хацець — чаго Ты ня хочаш, або не хацець — чаго Ты хочаш.

4. Дай мне памерці для ўсяго, што ёсьць на сьвеце, і любіць дзеля Цябе быць пагарджаным ды нікому няведамым на сьвеце.

Дай мне над усімі жаданьнямі супачыць у Табе і сэрца маё ў Табе ўспакоіць.

Ты праўдзівы супакой сэрца,Ты адзіны адпачынак; усё, апрача Цябе, — цяжар і несупакой.

У гэтым супакой, гэта ёсьць у Табе, як адзінае найвышэйшае і вечнае дабро — няхай засну я і адпачну (Пс 4, 10). Амэн.

1. Усяго, чаго мог бы пажадаць ці аб чым лятуцець дзеля пацехі — ня тутака жду, а ў будучыні.

Калі б я меў адзін дзеля сябе ўсе пацехі сьвету ды каб карыстаўся ўсянюткімі роскашамі — напэўна, ня трывала б гэта доўга.

І таму ня здолееш, душа мая, ані цалкам нацешыцца, ані дасканальна адпачыць, як толькі ў Богу, які пацяшае ўбогіх і пакорных да Сябе горне.

Пачакай крышку, душа мая, пачакай, пакуль ня споўніцца прырачэньне Божае, і будзеш тады мець поўна ўсякага дабра ў небе.

Калі ж зашмат захапіўся дабром мінаючым, згубіш вечнае і нябеснае.

Карыстайся дачаснымі рэчамі, але імкніся заўсёды да вечных.

Ніякае дабро дачаснае не здаволіць цябе, бо не на тое яно створана.

2. Няхай бы ты меў і ўсё дабро створанае — ня быў бы яшчэ шчасьлівы і бласлаўлёны, бо толькі ў Богу, які ўсё стварыў, знаходзіцца шчасьце і благаславенства тваё: не такое, якое ўяўляюць сабе ды хваляцца тыя, што сьвет неразумна любяць, але такое, якога спадзяюцца праўдзівыя і верныя слугі Хрыстовы, ды якога дазнаюць падчас тут яшчэ на зямлі адухоўленыя і чыстыя сэрцы, думкаю якія жывуць у небе.

Марная і кароткая ўсякая пацеха людзкая.

Бласлаўленая і сапраўдная пацеха тая, якую Праўда адчуць нам дае ўнутры нашым.

Пабожны чалавек усюды носіць з сабой Езуса, свайго пацяшыцеля, і гаворыць да Яго: будзь пры мне, о Езу, заўсёды і ўсюды!

Няхай маю гэтую пацеху, што самахоць зрокся ўсяе людзкой пацехі.

А калі б не было і Тваёй пацехі, тады няхай мне будзе за яе Твая воля ды Твая справа справядлівая нада мною.

Бо ж ня будзеш вечна Ты гнеўны ды грозны (Пс 102, 9).

1. Сыне, дазволь мне рабіць з табою, што захачу: Я ведаю, што патрэбна табе.

Ты думаеш па-чалавечаму ды судзіш паводле таго, куды цябе клоніць нахіл твой.

2. Праўду, Пане,Ты кажаш. Большы дагляд Твой нада мною, чымся ўсё, што я мог бы сабе выклапатаць.

Слаба стаіць той, хто не паручыў Табе ўсіх сваіх клопатаў.

Пане, няхай бы толькі воля мая шчырая і праўдзівая ў Табе супачыла, а рабі, што хочаш са мною.

Бо ж толькі дабром будзе тое, што зробіш Ты мне.

Калі захочаш пакінуць мяне ў цемры — будзь бласлаўлёны, калі захочаш, каб быў я ў сьвятле — будзь зноў бласлаўлёны. Калі захочаш мяне пацешыць — будзь бласлаўлёны, і калі ў клопаты кінеш мяне — будзь аднолькава заўсёды бласлаўлёны.

3. Гэткім, сыне, трэба быць, калі хочаш ісьці за Мною.

Трэба, каб ты быў такім ахвотным цярпець, як і радавацца.

Аднолькава трэба любіць бяду і галіту, як і багацьці з дастаткамі.

4. Пане, ахвотна стрываю ўсё, што толькі зробіш Ты са мною.

Аднолькава прыму з рукі Тваёй добрае і злое, салодкае і горкае, вясёлае і сумнае, ды за ўсё, што трапіцца мне, дзякаваць буду Табе.

Сьцеражы мяне ад кожнага грэху — а ня буду палохацца сьмерці і пекла.

Абы толькі не адкінуў мяне Ты на векі, ды ня выкасаваў з кнігі жыцьця, а турботы, якія даў бы Ты мне, ня былі б мне шкоднымі.

1. Сыне, Я з неба зышоў дзеля твайго збаўленьня: узяў на сябе бяду-нядолю тваю не дзеля неабходнасьці, а з любові к табе; каб навучыўся ты цярплівасьці ды ў дачасных бедах трываў не наракаючы.

Бо ад хвіліны нараджэньня Майго, аж да канчатку на крыжы — хапала Мне даволі больш трываць.

Жыў Я ў вялікай нястачы рэчаў дачасных: шмат наслухаўся нараканьняў на Сябе, зьдзек і крыўду лагодна цярпеў, за дабро — няўдзячнасьць меў, за цуды — блюзнерства, закіды ўсялякія за навуку.

2. Пане, дзеля таго, што Ты быў цярплівым у жыцьці сваім, дасканальна выпаўняючы загады Айца Свайго — трэба, каб і я, мізэрны грэшнік, паводле волі Тваёй жыў цярпліва і дзеля збаўленьня свайго нёс цяжар гэтага хутка мінаючага жыцьця, пакуль Сам Ты гэтага захочаш.

Бо хаця цяперашняе жыцьцё надта цяжкое, цераз ласку Тваю можна аднак шмат тутака заслужыцца — а прыклад Твой ды сьляды сьвятых Тваіх робяць нядужасьці нашыя больш магчымымі ды ясьнейшымі.

І больш пацехі цяпер, чымся некалісь у Старым Законе было, калі вароты нябесныя былі зачыненыя і на’т шлях да неба быў цёмным, невядомым, калі так мала хто думаў шукаць нябеснага валадарства.

А і тыя нават, што тады справядліва жылі і мелі быць збаўленыя — перад мукаю Тваёю ды выкупам сьмерцяю сьвятою — не маглі ўвайсьці ў валадарства нябеснае.

3. О, як мне трэба дзякаваць, што захацеў паказаць Ты мне ды ўсім верным шлях праўдзівы і добры да вечнага Твайго валадарства!

Бо шлях наш — жыцьцё Тваё, і сьвятою цярплівасьцю ідзём мы да Цябе, да апошняй мэты нашай.

Калі б Ты ня быў перад намі ды не навучыў нас — хто ж імкнуўся б ісьці за Табою?

О, колькі людзей асталося б далёка, калі б ня бачылі яны Тваіх прыкладаў!

Вось і цяпер мы стынем, чуўшы столькі цудаў і навукаў Тваіх: а што ж было б, каб ня было гэнага сьвятла йсьці за Табою?