Home Help
Пра нас Аўтары Архіў Пошук Галерэя Рэдакцыя
1(47)/2009
Галерэя
Год святога Паўла
Інтэрв’ю

VATICANUM II НА РОДНАЙ МОВЕ
Ad Fontes

СЬЛЕДАМ ЗА ХРЫСТОМ
Пераклады
Magisterium
ВЕРА & CULTURA

ВЕЛІЧ І КВОЛАСЦЬ СУМЛЕННЯ
Роздум

«ПІЯРЫЗАЦЫЯ» ЦІ ЕВАНГЕЛІЗАЦЫЯ?
Паэзія
Мастацтва

УСПОМНІМ ПРА ЗАБЫТАЕ
Нашы святыні
In memoriam

КАРАЛЕВА БОЛЮ І ВЕРША

АПОШНІ ЛІСТ

«ЁСЦЬ ТОЛЬКІ ШЛЯХ…»
Вачыма візітатара

Святлана ВАРОНІК

«ЁСЦЬ ТОЛЬКІ ШЛЯХ…»

Не кожны чалавек здольны ўласнаручна заснаваць, стварыць сваю асабістую дзяржаву. Дзяржаву, у якой шчасліва жывуць усе падданыя, а на п’едэсталах уганаравання ўшаноўваецца слова. Слова мілоснае. Такою дзяржаваю валадарыла паэтка з Белага Краю Азёрнага – Ніна Мацяш. А называецца яе дзяржава – Дзяржава Любасці.

Паэтычны свет Ніны Мацяш, у які дазволена зазірнуць кожнаму, напоўнены ўласнатворным, святадарным святлом, бо паэтка ведала-разумела, спазнала ісціну: І дзеля цябе – сонца свеціць. Патрэба падзяліцца са светам святлом – тое важнае, тое сутнаснае, што вызначала, акрэслівала ўвесь творчы шлях паэткі: Травінка кволая – // І тая не ўзрастае // Дзеля самой сябе. Вельмі не проста выконваць гэтую светазарную місію, калі прыходзіцца збіраць у жменю смутку зёрны, калі журыцца і плачацца, калі цвітуць … цярновыя сады, калі запушчанаму саду не вернуты плён надзеі і харашыня, а людзі спазняюцца з харошым учынкам…

Бойся спазніцца са словам харошым… – так прароча-прачула гучыць голас паэткі, сэрца якой да новых ран гатова і якое ўбірае ў сябе ўвесь свет – сусвет людской дабрыні, міласэрнасці, любові. Не спазніся… Як заклік-просьба-заклён гучаць гэтыя словы. У іх – квінтэсенцыя чалавечага існавання, сутнасць духоўнага шляху самой паэткі. Шляху, які вядзе да мэты. Ён і ёсць мэта, якая бясконцая ў спраўджванні, якая аяўнівае немагчымае.

Ёсць толькі шлях… – так па-філасофску глыбінна-проста гучыць першы радок верша Ніны Мацяш «Людвіг ван Бетховен». Гучыць як музыка, як акорд-прыступка да ўзыходжання… Да гэтага вобраза шляху-дарогі паэтка звернецца неаднойчы, бо ён пространь, ён бязмежжа для спазнання свету і сябе ў ім. Ён адорвае святлом і смуткам, імгненнямі вечнасці, хараства. На гэтым шляху паэта-вандроўніка стрэне вясёлка, ніколі не пакіне матчына песня, радасна падміргне вока Белага возера, і райскі сад кахання-любові адкрые таямніцу.

Шлях любіць крокі людскасці і дабрыні. І шлях імкнецца да Любові. І гэты шлях уваскрэсіць малітву, «Малітву за ўсіх». Дарэчы, малітоўнаю запаветнасцю, ахвярнасцю прасякнута ўсё, што дорага сэрцу паэткі, што красуе ў яе душы і што робіць яе безабароннай: і асвечаны свет кахання з жаваранкамі пяшчоты, і непараўнальная краса роднай зямлі, што Белым возерам глядзіць, // Як вечнасць, // І Чорным возерам глядзіць, // Як памяць…, радасць і святло сяброўства на жыццёвых пранозлівых проймах, неабсяжны свет прыроды, гармоніі, хараства…

Чуйная душа паэткі, яе духоўны зрок здольныя адчуць-пачуць і зразумець адзіноту лістка на галіне («Дрыжыць лісток, ды не таму, што зжоўк, // Другое страшыць: што адзін застаўся»), і скаргу дзікай яблыні («Я ў сад хачу!»// У той прасторны сад, // Дзе вішанна, і яблычна, і грушна…»), і самоту восеньскага саду («Стаяць манахамі сады // Ў сутанах вымаклых за плотам…»).

Ніна Мацяш – гэта ўвасабленне моцы чалавечага духу. І хоць просіць Божае ласкі, ды ўсё ж ведае і сцвярджае сваю праўду: «Гасподзь схіляецца да ўсіх, // Ды духам ніцых Ён не чуе». Душа паэткі змагаецца за перамогу святла, светласці, святланоснага, бо толькі гэта з’яўляецца шляхам да паратунку, гэта шлях да повязі душы з Сутным.

Зла са святлом змаганне йдзе заўсёды.
Няхай святло перамагае ў нас!
Бо толькі ў ім душа расце крылата.
Хай не пакіне нас такое Свята!

Пясняркаю дабра і чалавечнасці назваў Ніну Мацяш вядомы даследчык літаратуры Уладзімір Калеснік. Разважаючы пра любоўную лірыку паэткі, своеасаблівую «паэтычную філасофію кахання», у артыкуле «Дар гармоніі» Уладзімір Андрэевіч адзначыў: «Свет жаданай любові з інтымнага свету дваіх можа ператварыцца ў адкрыты свет агульначалавечых даброт, дзе буйнейшыя самацветы Радзіма і Народ».

Ніна Мацяш ведала шлях да захавання Радзімы і шлях да паратунку душы свайго народа:

Не знемагайма ў адчаі сябры,
Не знемагайма.
Сцюжа люцее на нашым двары:
Пры вогнішчах духу чувайма.

Вогнішчы духу… Яны запальваюцца іскрамі-душамі асобаў мужных, ахвярных, якія ведаюць-разумеюць-імкнуцца:

І ўласнай дарожкай
Стварыць хоць бы пробліск на выйсце
Знямогламу духам,
Каб ён, як пупышка – да лісця,
Быў прагны да руху.

Духоўны космас паэзіі Ніны Мацяш – неабсяжны. У ім валадараць Любоў, Ахвярнасць, Дабрыня… Тое, што можа дух наш увечніць. Адгукаючыся на святлівае, шчырае Слова Ніны Мацяш, разумееш, што і сапраўды: душа расце крылатая ў руху. Пры вогнішчах духу. А гэта і ёсць Шлях…

 

* * *
У снежні ружа расцвіла...
Музыка гучыць Табою...
У двары...
У маразы... У халады...
Снегу радасцю была
ў тым двары...
Стаіць ружа на стале...
Столькі жалю задае...
19.12.08.

 
* * *
Да нас дзяцел прыляцеў,
Пані Ніна...
Быццам грушачкі паеў,
Пані Ніна...
Прыляталі “снегіры”
з дзіўным чубам...
Падымаюць каўняры
дзіўна людзі...
Божа, Божанька... зіма...
Пані Ніна... Вас няма...

 
* * *
Запалю святло,
і яно
мяне ўбачыць...
І прабачыць
маўчанне маё...
Без Твайго Святла
музыка ўцякла...
За Тваё цяпло –
запалю Святло...

29.12.08.

 
* * *
Месяц, месячык, паглянь –
снег усюды...
Бы туман,
засцілаюць слёзы мне
шлях дадому...
без Цябе...
Месяц, месячык, глядзі...
Па маіх слядах, хадзі...
Бачыш ты – усё маўчыць...
Сэрца зоркаю трымціць...

05.01.09.

 
* * *
Адмаўчуся Табою...
За ракою –
чужая зямля...
Човен мовіцца з хвалямі...
Не хвалююся я...
Берагу стромкасць вернасці...

08.01.09.

 
* * *
Акрайчык хлеба
на стале...
Так не хапае мне
Цябе...
Акрайчык хлеба...
Ты... і неба...
А снегам белым
вецер дзьме...
І так студзёна
без Цябе...
Акрайчык грэе...
Сэрца... б’е

12.01.09.

 
Гл. таксама:
:: У ВЯНОК НІНЕ МАЦЯШ ::


 

 

Design and programming
PRO CHRISTO Studio
Polinevsky V.


Rating All.BY