ПРА(Д)ВЕРШЫ

КНІГА ПСАЛЬМАЎ

И что ест, чего в псалмохъ не найдешь? Нест ли тамъ величества Божия и хвалы Его? Тамъ ест справедливость. Тамъ ест чистота душевная и телесная. Тамъ ест наука всякое правды. Тамъ мудрость и разумъ досконалый. Там ест милость и друголюбство без льсти, и вси иншии добрые нравы, якобы со источника, оттоле походять.

Тамъ ест великая тайна о Бозе, в Троици единомъ, и о воплощении Господа нашего Ісуса Христа, и о вмученьи Его невинном и о воскресении из мертвыхъ.

Ці штосьці такое маеш, чаго ў псальмах не адшукаеш? Ці не тут слава Божая і вялікасць? Ці не тут чысціня й справядлівасць? Тут любоў, мілата, праўда, мудрая дасканаласць, тут сапраўдная вернасць, ад сэрца адданасць. Кожны звычай, што славай цябе надзяляе, як з крыніцы, адсюль выцякае. Тут таемства ў Тройцы адзінага Бога і бязвіннай пакуты Самога Ісуса Хрыста, і Яго ўцелаўлення, і з памерлых Яго ўваскрасення.

И видечи таковые пожиткы в такъ малой книзе, я, Францишек, Скорининъ сынъ, с Полоцька, в лекарскыхъ наукахъ докторъ, повелелъ есми Псалтырю тиснути рускыми словами а словенскым языкомъ – напред ко чти и к похвале Богу, въ Троици единому, и Пречистой Его Матери Марии, и всемъ небеснымъ чиномъ и святымъ Божьимъ, а потомъ к пожитку посполитого доброго – наболей с тое причины, иже мя милостивый Богъ с того языка на свет пустил.

І я, Францішак, Скарынаў сын, палачанін родам, у лекарстве доктар, бачачы столькі карысці ад такое кнігі малое, загадаў друкаваць Псалтыр рускімі1 словамі на славянскай мове – для пашаноты і славы Бога, Адзінага ў Тройцы, і Маці Яго, Прачыстай Марыі, разам з нябеснымі чынамі і Божымі святымі, але і дзеля дабра паспалітага народу майго: мяне ў гэты свет Бог міласцівы прывёў ад імя яго.

КНІГА ДРУГАЗАКОННЯ

Авраамъ два сына имелъ естъ – единаго от рабыне, а другаго от свободныя, но той, иже от рабыне, по плоти родися, а иже от свободныя – по обетованию.

Меў Абрагам ад рабыні сына па плоці, па абавязку; ад вольнае – іншага: той у свет прыйшоў праз каханне і Божую ласку.

ПЕРШАЯ І ДРУГАЯ КНІГІ ВАЛАДАРСТВАЎ

И яко для сребролюбия сыновъ Самуиловыхъ просиша собе людие царя и Самуил, поведевши первей право царево, помазал имъ на царство Саула.

О непослушенстве Саулове, протож Господь Бог заверже его и повеле Самуилу помазати на царство Давыда, сына Иесеова.

Почалъ ест царствовати въ Хевроне надъ поколениемъ Іюдинымъ, а потом въ Ерусалиме надо всемъ Ізраилемъ.

Срэбралюбства сыноў Самуілавых стала прычынай, што народ зажадаў цара. Самуіл, распавёўшы пра царскае права, памазаў ім Саўла. Але той быў далёкі ад Бога, стаў для Яго абрыдай, таму Самуіл памазаў другога – Ясеевага сына, Давыда. Ён, у Хеўроне пачаўшы сваё цараванне, распаўсюдзіў на цэлы Ізраіль затым панаванне.

КНІГА ЁВА

В сихъ книгах открил ест намъ Богъ великие тайны светымъ Иовом. Напервей, чего ради Господь Богъ на добрих и на праведныхъ допущаеть беды и немоци, а злымъ и несправедливым даеть щастье и здравие.

И всякому человеку потребна чести, понеже ест зерцало жития нашего, лекарство душевное, потеха всемъ смутнымъ, наболей тымъ, ониже суть въ бедахъ и в немощахъ положены, надежа истинная востания изъ мертвыхъ и вечного живота.

Праз святога Ёва вялікія таямніцы адкрывае нам Бог міласцівы: чаму спасылае беды і зло на добрых і праведных, а несправядлівы пышнее ў шчасці-здароўі, як і зласлівы... Кожны мае яе прачытаць, бо яна ўсё жыццё адлюструе, стане лекам душы, супакой дасць таму, хто смуткуе. Тым, хто ў немачы, у бядзе ці ў нейкай яшчэ патрэбе, кніга гэтая – шлях да жыцця вечнага ў Небе.

ПРЫПАВЕСЦІ САЛАМОНА

Многократъ преже того въ притчахъ глаголалъ ест к нам Господь Богъ, нежели принялъ человеченство от Пречистое Богородици Марии, святыми отци и пророки, а наболей царемъ Саломоном, онъ бо просилъ естъ от Господа Бога мудрости и разума.

Не раз і раней, да таго, як прыняў наша цела, чалавечае ад Прачыстае Дзевы Марыі, гаварыў з намі Бог праз айцоў і прарокаў, а найбольш праз цара Саламона: той выпрошваў у Госпада Бога толькі мудрасці й розуму, а болей нічога.

ПЛАЧ ЕРАМІІ

Еремия, пророкъ Господень, в животе матки своее посвещеный.

Сей почал пророковати тринадесятого лета от нарожения своего и пророковалъ четырдесятъ летъ в земли Іудине.

Пришол естъ з войском Навходносоръ, царь Вавилонскый, и обляже Ерусалимъ, и добылъ его, и сказилъ и, и заведе царя и людей словутныхъ.

Еремиа же осталъ естъ с людми убогими во Ерусалиме. И тако, видячи опустение и скажение града, иже наполнилося пророчество его, плакалъ, гледяй на Ерусалимъ, и рыдалъ, вымолвяя слова, писаная во книжце сей, протожъ и называется Плачь Еремиинъ.

Ерамія, прарок Гасподні, у мацярынскім улонні атрымаў пасвячэнне; прадказваць пачаў на трынаццатым годзе ад свайго нараджэння; сорак летаў прарочыў у Юдэйскай зямлі, калі цар Бабілёнскі, Навухадносар, Ерусалім абступіў з войскам: здабыў, разбурыў; цару прыпала няволя, і вяльможам – тая самая доля. Ерамія ж застаўся з убогімі ў Ерусаліме; бачачы апусценне і разбурэнне, як горад гіне, плакаў горка й рыдаў, што прычакаў свайго прадказання спаўнення. Вось чаму кніжка мае такое найменне – Плач Ераміі.

ПАСЛАННЕ ДА ГАЛАТАЎ

Прото несмысълеными зоветь Галатянъ, ониже, познавши правду, не повинишеся ей; искусивъше лепшего, яшеся за горшее; бывши у свободе, поддаяхуся в работу; сущи во благославении, въпадаху во клятву...

Неразумныя! Праўду спазнаўшы, перад ёй не схілілі галоваў; прысталі да боку няпраўды і, свабоду адпрэчыўшы, радасна беглі ў няволю. Вось жа, дабраславенне сваё замянілі пракляццем!

ДРУГОЕ ПАСЛАННЕ ДА ЦІМАФЕЯ

Затым проповедаеть, иже настануть времена люта, в нихже будут человеци велми зліи. От таковых кажеть отвращатися и добрых делъ во терпеніи наследовати, а не послухати похлебныхъ словъ их, понеже законъ Христовъ не во словахъ любых, но во делехъ чистых поставлен ест.

Будзе лютасці час, зло ўкарэніцца ў сэрцы праз ліслівыя словы людскія: ад такіх адвярніся і справу сваю, як Езус, працягвай цярпліва, бо Ягоны Закон – не ў дагодлівых словах, а ў справах, чысцейшых ад снегу.

1. У часы Ф. Скарыны слова рускі адносілася да праваслаўных беларусаў і ўкраінцаў, якіх называлі русамі. Для назвы насельнікаў Маскоўскай дзяржавы ўжываліся словы масковец, маскавіт.